Rửa tay cũng phải... học

Rửa tay là cách tốt nhất để ngăn chặn sự lây lan của những bệnh nhiễm khuẩn. Đặc biệt ở thời điểm dịch cúm A/H1N1 đang bùng phát, rửa tay đúng cách được coi như là liều vắcxin đơn giản, rẻ tiền nhất để phòng ngừa bệnh.

Theo khuyến cáo của tổ chức Y tế thế giới, thời gian cần thiết cho mỗi lần rửa tay tối thiểu là một phút với sáu bước:

Bước 1: Làm ướt hai bàn tay bằng nước sạch.
Thoa xà phòng vào lòng bàn tay.
Chà xát hai lòng bàn tay với nhau.

Bước 2: Dùng ngón tay và lòng bàn tay này cuốn và xoay lần lượt từng ngón của bàn tay kia và ngược lại.

Bước 3: Dùng lòng bàn tay này chà xát chéo lên mu bàn tay kia và ngược lại.

Bước 4: Dùng đầu ngón tay của lòng bàn tay này miết vào kẽ giữa các ngón tay của bàn tay kia và ngược lại.

Bước 5: Chụm năm đầu ngón tay của tay này cọ vào lòng bàn tay kia bằng cách xoay đi, xoay lại.

Bước 6: Xả cho tay sạch hết xà phòng dưới nguồn nước sạch. Lau khô tay bằng khăn hoặc giấy sạch.

Các bước 2, 3, 4, 5 mỗi lần rửa, làm tối thiểu năm lần. Nhất thiết tuân thủ đầy đủ trình tự sáu bước mới có thể đảm bảo diệt tối đa vi khuẩn.

Khi nào cần rửa tay ?

Trước và sau khi ăn uống; thăm khám người bệnh; pha chế thuốc và đóng gói thuốc khi còn hở; đếm thuốc, ra lẻ thuốc; làm việc trong phòng thí nghiệm; chế biến và chia thức ăn, thức uống, đóng gói thức ăn, thức uống còn hở...

Sau khi đi vệ sinh; nhận, trả, đếm tiền; gọi điện thoại bàn; dùng bàn phím máy tính, máy chữ; dùng tay che miệng để hắt hơi; làm việc nơi có nhiều bụi, khói, mầm bệnh, chất độc hại; lao động chân tay hoặc sau khi từ ngoài đường về nhà... Bắt tay người lạ khi có dịch: tiêu chảy, chân tay miệng, SARS, cúm các loại, trong đó có cúm A/H1N1...

Nên dùng loại xà phòng nào rửa tay ?

Trên thị trường có nhiều loại xà phòng rửa tay. Xà phòng rửa tay dạng lỏng chứa trong bình có bơm đẩy, rất tiện dùng với nhiều thương hiệu khác nhau (thường có ghi hand soap, hand wash...) giá khoảng 22.000đ, các loại này thường chứa nhiều chất tạo bọt, thơm nhẹ nên chỉ cần 1 – 2 giọt là đủ, nếu lấy nhiều rất tốn nước để rửa cho hết bọt.

Đơn giản và rẻ tiền là các loại xà phòng bánh chế từ dầu dừa có hương thơm (sả, chanh, nhài...) Cũng có thể tự chế xà phòng rửa tay dạng lỏng (đựng trong bình chứa dầu gội đầu hoặc bình chứa xà phòng rửa tay đã dùng hết) từ gel lô hội tươi, nước chanh và xà phòng bánh, vừa rẻ tiền, vừa có tác dụng tốt cho da.

(theo hướng dẫn rửa tay của cục Y tế dự phòng và môi trường, bộ Y tế)

80% bệnh nhiễm lây qua hai bàn tay

Ông Nguyễn Huy Nga, cục trưởng cục Y tế dự phòng và môi trường (bộ Y tế) cho biết, có 80% những bệnh nhiễm khuẩn thông thường (tiêu chảy, tả, lỵ, giun sán…) thường lây lan qua hai bàn tay. Các nghiên cứu y tế cũng cho thấy việc rửa tay với xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh hay đến những nơi không đảm bảo vệ sinh sẽ giảm 50% các bệnh truyền nhiễm, đồng thời hạn chế tỷ lệ tử vong.

Kết quả điều tra “thực trạng vệ sinh môi trường nông thôn Việt Nam” mới đây cho thấy, tỷ lệ không rửa tay thường xuyên của người dân cả nước khá cao: không rửa tay trước khi ăn (69,7%), không rửa tay sau khi tiểu tiện (79,6%) và sau khi đại tiện (68,1%).

Tỷ lệ rửa tay thường xuyên với xà phòng cũng rất thấp (12,8% trước khi ăn, 15,5% sau khi tiểu tiện và 16,9% sau khi đại tiện).

Đa phần người dân quan niệm chỉ cần rửa khi tay có mùi hôi hoặc bị bẩn. Một điều tra xã hội học khác của ngân hàng Thế giới, qua theo dõi cách rửa tay của các bà mẹ có con dưới năm tuổi ở Việt Nam, cũng cho thấy các bậc phụ huynh còn khá thờ ơ với công việc rất đơn giản này khi có đến 64% bà mẹ “quên” rửa tay trước khi cho trẻ ăn. Sau khi làm vệ sinh cho trẻ, chỉ có 23% bà mẹ rửa tay với xà phòng, số còn lại chỉ rửa nước hoặc... không cần rửa tay (13%).

Thông thường, mọi người thường chỉ xát một ít xà phòng vào lòng bàn tay rồi rửa qua loa, không chú ý đến rửa sạch mu bàn tay, các kẽ tay và kẽ móng tay, nơi tập trung chủ yếu của mầm bệnh và vi khuẩn gây hại. Chính việc rửa không đúng cách đã khiến cho tay không sạch hết xà phòng, vừa gây khô da, lại không mang lại hiệu quả cao trong diệt trừ vi khuẩn.

Nguồn SGTT online